Mitigate stigma on addictions – międzynarodowy projekt przeciwdziałający stygmatyzacji uzależnień

W dniach 12–18 kwietnia 2025 r. w Balikach odbyło się międzynarodowe szkolenie w ramach projektu Mitigate stigma on addictions, realizowanego przy wsparciu programu Erasmus+. W wydarzeniu wzięli udział uczestnicy z Polski, Czech, Węgier, Grecji, Włoch, Rumunii i Turcji – osoby zawodowo zaangażowane w edukację i wsparcie młodzieży oraz grup narażonych na wykluczenie społeczne.

Głównym celem projektu było zgłębienie tematyki uzależnień i przeciwdziałanie ich stygmatyzacji. Uczestnicy uczyli się, jak rozmawiać o uzależnieniach w sposób empatyczny i oparty na faktach, jak tworzyć kampanie społeczne budujące świadomość, a także jak przeciwdziałać negatywnym stereotypom, które utrudniają osobom uzależnionym powrót do zdrowia i funkcjonowanie w społeczeństwie.

Integralną częścią projektu była publikacja, która powstała jako rezultat wspólnej pracy uczestników. Jej treść odzwierciedla kompleksowe podejście do tematu. Znalazły się w niej m.in. rozważania na temat pracy mózgu i systemu nagrody, które tłumaczą biologiczne mechanizmy powstawania uzależnień. Omówiono również wpływ doświadczeń z dzieciństwa, traumy i środowiska społecznego na rozwój zachowań nałogowych. Znaczącą część publikacji poświęcono stygmatyzacji – autorzy wyróżniają jej różne formy, od publicznej i strukturalnej, przez wewnętrzną, aż po stygmatyzację ze strony personelu medycznego. Teorie i definicje przeplatają się z praktycznymi refleksjami, studiami przypadków i propozycjami działań edukacyjnych.

Publikacja do pobrania:

Publication - Mitigate stigma on addictions-2 (1).pdf

Pobierz PDF • 8.75MB

W publikacji opisano również badanie społeczne przeprowadzone w Łomży, w którym uczestnicy pytali mieszkańców o ich postrzeganie osób zmagających się z uzależnieniami. Wyniki ukazały, jak silne są społeczne uprzedzenia, ale też jaką rolę w ich przełamywaniu może odegrać edukacja, media i działania lokalne. Autorzy publikacji przywołują także statystyki z krajów uczestniczących w projekcie oraz przykłady krajowych strategii, kampanii i programów wspierających osoby uzależnione.

Całość podsumowują wnioski i refleksje z warsztatów, ćwiczeń grupowych i działań terenowych. Projekt, jak i powstała na jego podstawie publikacja, pokazują, że uzależnienie to złożone zjawisko, które wymaga nie tylko leczenia, ale przede wszystkim zrozumienia, empatii i wspólnej odpowiedzialności. Mitigate stigma on addictions to przykład dobrej praktyki, która może stać się inspiracją do działań w wielu środowiskach – lokalnych, edukacyjnych i terapeutycznych.